Жуалы ауданында дін мен дәстүр өзара үйлесім тауып жатыр

Жуалы ауданы облыс орталығы Тараз қаласынан шамамен 60 шақырым жерде орналасқан, табиғаты мен мәдениеті бай, ауылдық дәстүрлерді сақтап келе жатқан өңір. Мұнда діни өмірдің тыныштығы мен дамуына ерекше көңіл бөлінеді. Аудан әкімдігінің ішкі саясат бөлімінің бас маманы Дидарбек Құдайбергенұлының пікірі арқылы Жамбыл облысы Жуалыдағы діни ахуалдың қазіргі жай-күйіне тереңірек үңіліп көрген болатынбыз.

Жуалыдағы діни ахуал

– Жуалы ауданында 28 мешіт, 1 намазхана және 2 шіркеу жұмыс істейді. Бұл сан ауылдық жердегі діни қызметтің кеңінен дамып келе жатқанын көрсетеді. Әсіресе мешіттердің көп болуы мұнда мұсылман қауымының рухани өмірінің жандануын білдіреді. Мешіттер – тек намаз оқитын орын ғана емес, ол жерде жамағат бірігіп, діни білім алады, әлеуметтік мәселелерді талқылайды, ұрпақ тәрбиесіне ерекше көңіл бөлінеді.

Сонымен қатар Жуалы ауданында медресе сияқты арнайы діни оқу орындары әлі ашылмаған. Бұл – діни білім мен сауаттылықты көтеру саласында белгілі бір кемшілік. Сондықтан аудан жастары дін білімін алу үшін облыс орталығы Таразға немесе Шымкент пен Алматыға, тіпті шетелдерге – Түркия, Египет сияқты дәстүрлі ислам білім орталықтарына аттанады. Бұл жағдай ауданда діни білім беру инфрақұрылымын дамыту қажеттілігін айқын көрсетеді. Діни сауаттылықтың өсуі ғана емес, сонымен бірге діни экстремизм мен жат ағымдардың алдын алу үшін де бұл маңызды, – дейді Дидарбек Құдайбергенұлы.

Діни бағыт-бағдар

Аудандағы мешіттердің бағыт-бағдары мен ұстанымдарын бақылау – қоғамдық қауіпсіздік пен діни тұрақтылықты сақтау үшін маңызды шара. Бұл бағытта Жамбыл облысы әкімдігінің дін проблемаларын зерттеу орталығының мамандары және аудан теологы бірлесіп жұмыс істейді. Олардың басты міндеті – діни қызметтің заңдылығын қадағалау, қоғамға қауіп төндіретін экстремистік және сектанттық ағымдардың алдын алу.

Бас маманның айтуынша, зерделеу жұмыстары мешіттердегі уағыздардың мазмұнына, діни әдебиеттерге, діни іс-шаралардың өткізілу тәртібіне назар аударады. Бұл жүйелі бақылау тұрғындар арасында дұрыс діни түсінік қалыптастыруға, діни төзімділікті нығайтуға бағытталған. Сонымен бірге, ауданда діни кадрларды дайындау мен қайта даярлау мәселелері де назарда ұсталады.

Діни түсініспеушіліктер мен қоғамдық татулық

– Діни түсініспеушіліктер – кез келген көпэтносты және көпконфессиялы қоғамда кездесетін құбылыс. Жуалы ауданында мұндай жағдайлар сирек болғанымен, оларды болдырмау үшін арнайы жүйелі жұмыстар жүргізіледі. Ауданның теолог маманы тұрақты түрде тұрғындардың діни сауалдарына жауап береді, түсініктеме береді. Мұндай жұмыс қоғамдық келісім мен сенімді арттырады.

Мәселен, өткен жылдары бірнеше рет әлеуметтік желілер мен ақпарат құралдарында діни ағымдарға қатысты түсініспеушіліктер туындаған кезде, аудан әкімдігі мен дін істері басқармасы бірлесіп, арнайы түсіндіру жұмыстары мен кездесулер өткізді. Бұл тәжірибе жергілікті қоғамдастық арасында діни сенімдерді сыйлауды арттырды, экстремизмге жол бермеу идеясын бекітті, – дейді Аудан әкімдігінің ішкі саясат бөлімінің бас маманы.

Жастардың діни сауаты – басты назарда

Жуалы ауданындағы ауыл-аймақтарда, әсіресе жастар арасында діни сауаттылықты арттыруға және жат ағымдардың ықпалынан қорғауға ерекше мән беріледі. Аудан теологы мен мамандары аудандағы жастармен тұрақты кездесулер өткізіп, олардың рухани тәрбиесіне баса көңіл бөледі.

Жастар – кез келген қоғамның болашағы. Олар ұлттық және рухани құндылықтарды ұрпақтан ұрпаққа жеткізуші негізгі буын. Сондықтан да аудандағы діни және қоғамдық іс-шаралардың басты мақсаты – жастарды дұрыс бағытта тәрбиелеу, олардың рухани және әлеуметтік тұрғыдан сауатты болып өсуіне жағдай жасау.

Ауданда діни басқармалар мен жергілікті әкімдік бірлесіп, жастар арасында діни сауаттылықты арттыруға ерекше көңіл бөледі. Бұл мақсатта өткізілетін іс-шаралар келесі бағыттарда ұйымдастырылады:

Діни сауат ашу курстары мен семинарлар: Жастарға ислам дінінің негіздерін түсіндіру, рухани құндылықтарды насихаттау, дін мен дәстүр арасындағы үйлесімділікті арттыру.

Жат ағымдардан қорғау: Интернет пен әлеуметтік желілерде тарап жатқан діни экстремизм мен жат ағымдарға қарсы ақпараттық жұмыстар, семинарлар өткізу.

Рухани тәрбиелік кездесулер: Имамдар мен діни қызметкерлердің қатысуымен жастар арасында сұхбаттар, пікір алмасу, дін және мораль тақырыптарына арналған шаралар.

Қазіргі таңда интернет желісінде кең таралып жатқан діни жат ағымдар мен лудомания сияқты зиянды әдеттерге қарсы семинарлар ұйымдастырылады. Бұл семинарлар облыстық дін істері басқармасымен үйлестіріліп, жастардың дұрыс бағытта дамуына зор үлес қосады. Жастарды рухани қолдау және дұрыс діни бағытқа баулу мақсатында мәдени және спорттық іс-шаралар да тұрақты түрде өткізіледі.

Сонымен қатар ауданның әр ауылында дәстүрлі діни мерекелер мен салт-дәстүрлер сақталып, олар жастардың рухани өміріне оң әсер етеді. Мысалы, Құрбан айт, Ораза айт сияқты мұсылман мерекелері кеңінен атап өтіліп, тұрғындар арасында бірлік пен татулық нығаяды.

Дін мен дәстүрдің Жуалыдағы үйлесімі

Жуалы өңірінде дін мен дәстүр өзара үйлесім тауып, жергілікті халықтың күнделікті тіршілігінің бөлінбес бөлшегіне айналған. Мұндағы діни сенімдер мен ұлттық салт-дәстүрлер ұрпақтан ұрпаққа үзілмей беріліп, рухани мұра ретінде сақталып келеді. Ауылдық аймақтарда діни мейрамдар мен салттық рәсімдерге ерекше мән беріледі. Құран оқыту, дұға бағыштау секілді діни ғұрыптар халықтың рухани тәрбиесінің ажырамас бөлігі екені еш талас тудырмайды.

Жуалы ауданы этностар мен конфессиялар арасындағы өзара сыйластықтың жарқын үлгісі ретінде қалыптасқан. Мұнда қоғамдық тұрақтылық пен ішкі татулықты сақтауға бағытталған нақты іс-шаралар жүзеге асырылып келеді. Аудан әкімдігі мен дін саласы мамандары бірлесіп, тұрғындардың діни сауатын арттыру мен діни төзімділікті нығайтуға арналған жүйелі жұмыстар жүргізуде.

Дін мен дәстүрдің үндестігі мешіттер мен шіркеулердің бейбіт қызметінен және жастарға бағытталған рухани-тәрбиелік бастамалардан айқын көрініс табуда. Жуалылықтар «Дінің тұрсын, дін аман!» деген халықтық ұлағатты ұранды өмірлік қағида ретінде ұстанып келеді.

Дін мен қоғам – бірін-бірі толықтыратын, өзара байланысты рухани және әлеуметтік құрылымдар. Қоғам – адамдар арасындағы қарым-қатынастар кеңістігі болса, дін – сол қарым-қатынасты адами құндылықтармен өрнектейтін бағдаршам іспеттес. Осы екі ұғымның бірлігі – адамзат дамуы мен рухани жаңғыруының маңызды алғышарттарының бірі.

Елімізде дін – мәдени мұра мен қоғамдық тұтастықтың негізі болып саналады. Ислам діні мен оның дәстүрлі қағидалары қазақ халқының дүниетанымы мен өмір салтына терең сіңіп, ұлттық мәдениеттің ажырамас құрамына айналған.

Бүгінгі таңда жаһандану үдерістері мен технологияның жедел дамуы діни санаға да ықпал етуде. Сондықтан жастар арасында діннің шынайы құндылықтарын дұрыс жеткізу аса маңызды. Бұл бағытта дін істері жөніндегі басқармалар, жергілікті билік және қоғамдық ұйымдар өзара ықпалдасып, конфессияаралық келісімді нығайтуға елеулі үлес қосып отыр.

Дін – бейбіт өмір мен келісімнің негізі, ал оның рухани және тәрбиелік мәні – қоғамдық даму мен тұрақтылық үшін айрықша маңызды.

«Дін – ұстай алсаң қасиетің, ұстай алмасаң қасіретің» деген халық даналығы – ұрпақтар сабақтастығында маңызын жоймаған рухани тәлімнің көрінісі болып саналады.